Gỡ ‘nút thắt’ kịp thời để phát triển KT-XH nhanh và bền vững
25/07/2022
Chính phủ đã xác định được các ‘’điểm nghẽn’’ và đưa ra các giải pháp kịp thời tháo gỡ để thúc đẩy, phục hồi, phát triển kinh tế-xã hội nhanh và bền vững.PGS.TS. Ngô Trí Long, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu thị trường giá cả (Bộ Tài chính) nhấn mạnh nội dung trên khi trả lời phỏng vấn Báo Điện tử Chính phủ.
Những quyết sách kịp thời trong bối cảnh khó khăn
6 tháng đầu năm 2022 các ngành, lĩnh vực đều tăng trưởng ấn tượng mặc dù trải qua thời gian dài ảnh hưởng của dịch bệnh. Ông đánh giá như thế nào về vấn đề này và theo ông, nguyên nhân nào mà chúng ta phục hồi nhanh chóng nền kinh tế và đạt được những kết quả ấn tượng đó?
PGS.TS. Ngô Trí Long: Sáu tháng đầu năm 2022, tình hình thế giới có nhiều biến động lớn, nhanh, phức tạp. Trong đó nổi lên là cạnh tranh chiến lược ngày càng gay gắt; xung đột tại Ukraine khiến giá dầu, lương thực, thực phẩm, nguyên vật liệu đầu vào tăng cao, gây đứt gãy chuỗi cung ứng. Kinh tế thế giới tiếp tục gặp nhiều khó khăn dự báo tăng trưởng kinh tế thế giới so với đầu năm sẽ thấp. Lạm phát tăng ở mức cao ở hầu hết các nước trên thế giới.
Tuy nhiên, trong bối cảnh khó khăn đó, 6 tháng đầu năm, kinh tế nước ta đã có bước phục hồi tích cực. Tăng trưởng GDP vượt kịch bản cao đề ra tại Nghị quyết 01/NQ-CP, trong đó, GDP quý II ước tăng 7,72% so với cùng kỳ, cao nhất kể từ năm 2011. Đáng chú ý là sự phục hồi nhanh của khu vực dịch vụ, ước tăng 6,6%, cao gấp 1,7 lần so với cùng kỳ. Ở nhiều địa phương, tăng trưởng GRDP đạt mức cao. Kinh tế vĩ mô tiếp tục ổn định, lạm phát được kiểm soát, các cân đối lớn được bảo đảm, được cộng đồng quốc tế đánh giá cao, trong đó, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) bình quân 6 tháng chỉ tăng 2,44%- là mức tương đối thấp so với cùng kỳ các năm trước dịch.
Trong hoàn cảnh khó khăn từ nhiều phía, Chính phủ đã chỉ đạo thực hiện đồng bộ các giải pháp để bảo đảm nguồn cung nguyên liệu, giảm bớt đà tăng giá xăng dầu, lương thực, thực phẩm, hàng hóa trong nước; bảo đảm an ninh lương thực, an ninh năng lượng. Cải cách thể chế tiếp tục được quan tâm, nhiều điểm nghẽn về nguồn lực cho đầu tư phát triển được tháo gỡ. Tập trung tháo gỡ, xử lý các vấn đề tồn đọng, kéo dài, các doanh nghiệp, dự án chậm tiến độ, kém hiệu quả.
Việt Nam được quốc tế đánh giá cao trong xếp hạng chính phủ tốt, đạt mức tăng trưởng mạnh mẽ về chỉ số bình đẳng thu nhập và thu hút đầu tư (lần lượt tăng 33 bậc và 18 bậc so với năm 2021).
Sau hơn 2 năm hoạt động trong bối cảnh dịch COVID-19 diễn biến phức tạp, các doanh nghiệp đã có nhiều đổi mới, cải tiến cách thức tổ chức sản xuất, ứng dụng công nghệ thông tin. Đồng thời, tính linh hoạt và khả năng đáp ứng với những biến động của hoạt động thương mại quốc tế cũng tốt hơn. Các doanh nghiệp tận dụng tốt cơ hội từ nhu cầu hàng hóa hồi phục để đẩy mạnh xuất khẩu cũng như tận dụng hiệu quả hơn ưu đãi từ các hiệp định thương mại tự do (FTA).
Nguyên nhân để nền kinh tế nước ta có bước phục hồi nhanh chóng và đạt được những kết quả ấn tượng đó là kết quả tổng hoà của các giải pháp đồng bộ từ chỉ đạo điều hành của Chính phủ, nhất là nỗ lực cố gắng của các cấp, các ngành và sự đoàn kết tin tưởng của cộng đồng doanh nghiệp và nhân dân. Từ Chính phủ đến các cấp thực hiện từ bộ, ngành, địa phương đã quán triệt tư tưởng phục hồi và phát triển kinh tế – xã hội ngay từ đầu năm. Nhờ đó, hoạt động sản xuất, kinh doanh đã phục hồi, quay trở lại mạnh mẽ mà không có bất kỳ trở ngại nào từ các quy định hành chính. Đó cũng là nhờ quan điểm phòng, chống dịch COVID-19 của Chính phủ rất linh hoạt, hiệu quả, tạo điều kiện tốt cho các hoạt động kinh tế trở lại bình thường.
Ông đánh giá như thế nào về những quyết sách và chỉ đạo điều hành của Chính phủ trong phát triển kinh tế-xã hội, tháo gỡ những “điểm nghẽn”góp phần đạt được kết quả trên?
PGS.TS. Ngô Trí Long: Trong bối cảnh có nhiều khó khăn, thách thức, Chính phủ đã chỉ đạo, điều hành quyết liệt trong công tác phòng, chống dịch với những cách làm sáng tạo, linh hoạt, thực hiện mục tiêu bảo vệ sức khỏe, tính mạng của nhân dân lên trên hết. Vừa phát triển kinh tế – xã hội, vừa giữ vững quốc phòng, an ninh, thúc đẩy hội nhập quốc tế sâu rộng, khẳng định vai trò là thành viên có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế.
Chính phủ đã xác định được các “điểm nghẽn” đưa ra các giải pháp kịp thời tháo gỡ để thúc đẩy, phục hồi, phát triển KT-XH nhanh và bền vững. Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã tập trung vào thực hiện 3 đột phá chiến lược về thể chế, nhân lực và hạ tầng. Đồng thời đưa ra các nhiệm vụ thường xuyên, nhiệm vụ đột xuất, phát sinh, các nhiệm vụ tồn đọng từ các năm trước cũng được thực hiện đồng bộ, quyết liệt, thích ứng với bối cảnh mới, tập trung giải quyết các vấn đề trước mắt và những tồn tại, yếu kém.
Chính phủ đã kịp thời đưa ra các quyết sách phù hợp để thúc đẩy tăng trưởng GDP, đặc biệt trong trong quý II, là mức tăng trưởng đáng khích lệ. Đã chỉ đạo tháo gỡ các khó khăn, tăng cường xúc tiến đầu tư, qua đó đầu tư trực tiếp nước ngoài hồi phục trong bối cảnh dịch bệnh vẫn diễn biến phức tạp, kinh tế thế giới có nhiều biến động.
Chính phủ đã tập trung hoàn thiện thể chế, nâng cao hiệu lực, hiệu quả thực thi pháp luật, tăng cường phòng chống tham nhũng, tiêu cực. Tăng cường trách nhiệm của người đứng đầu; tập trung rà soát, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, cải cách thủ tục hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh. Đẩy mạnh phân cấp, phân quyền; xây dựng bộ máy hành chính nhà nước tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả. Tăng cường chuyển đổi số; đã quyết liệt chỉ đạo, hoàn thành một số cơ sở dữ liệu lớn, nhất là cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.
Kinh tế Việt Nam có độ mở lớn nên chịu nhiều thách thức
Theo ông những thách thức đối với nền kinh tế nước ta trong những tháng còn lại của năm 2022 là gì?
PGS.TS. Ngô Trí Long: Kinh tế Việt Nam tăng trưởng tích cực trong 6 tháng đầu năm 2022 phản ánh sự phục hồi và phát triển mạnh mẽ. Tuy